Malatya‘da mühendisler atık materyal kullanarak yeni çimentosuz harçlarla, tonlarca ağırlığa sahip sağlam güvenlik duvarları geliştirdi. Savunma endüstrisinde kullanılması maksadıyla üretilen duvar elemanları 30 tonluk basınca direnç gösterebiliyor.
İnönü Üniversitende vazifeli Doç. Dr. Müslüm Murat Maraş’ın öncülüğünde 5 lisansüstü öğrencinin katkılarıyla atık materyaller kullanılarak tonlarca tartıya sağlam çimentosuz harçlar ile duvar geliştirildi. Savunma endüstrisinde kullanılması gayesiyle üretilen bu duvarlar 30 tonluk basınca direnç gösterebiliyor.
Dünyada birinci olarak Türkiye’de çimentosuz harçlarla üretilen bu duvarlar ülke iktisadına kıymetli katkı sağlamasının yanı sıra bilhassa hudut bölgelerindeki duvarlarda kullanılmasıyla hudut güvenliğine büyük katkı sunması bekleniyor.
“TAMAMEN ATIK KAYNAKLI GEREÇLERDEN GELİŞTİRDİK”
Üretilen harçtan elde edilen yapı elemanlarının esnek bir yapı kazanması içinde üç farklı tipte sentetik lifler kullandıklarını söz eden, “İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Doç. Dr. Müslüm Murat Maraş, “Yaptığımız çalışmada yapılarda çimentosuz harçlar ürettik. Bu harçlarda bilhassa son yıllarda dokumacılık üretiminde iplik fabrikalarında kullanılan lif dediğimiz materyallerle birlikte bu harçları katarak harçların esnek bir özellik göstermesini sağladık. Daha sonrasında ise duvarda bu harçları uygulamaya çalıştık. Olağan harçlarla ürettiğimiz duvar elemanlarını yükleme esnasında kırımlara maruz bıraktık. Daha sonra ise bizim atık gereç ile ürettiğimiz bilhassa maliyeti düşük olan bu harçları kullanarak yapı elemanlarında uygulamaya çalıştık. Buradaki duvarlarımızı yapmamızdaki ana gayemiz savunma endüstrisinde kullanmayı hedefledik. Bilhassa hudut sınırlarımızda son yıllarda güvenlik duvarları inşa edilmektedir. Bu güvenlik duvarlarına alternatif yeni duvar elemanları üreterek hem atık gereç ile etraf iktisadına hem de ülke iktisadına değerli katkı sağlayacağız. Yaptığımız çalışmalarda projemize takviye veren rektörümüz Prof. Dr. Ahmet Kızılay hocamıza bilimsel araştırma proje ünitesine ve proje grubuma teşekkür ediyorum. Benimle birlikte proje de 5 lisansüstü öğrencilerimizle çalıştık” dedi.
Ürettikleri duvarların yaklaşık 30 ton yüklemeye rağmen direnç göstere bildiğini aktaran Maraş, “Piyasada kullanılan harçlarla yaptığımız üretim etabındaki yüklemede duvar elemanları tam parçalanırken. Bizim ürettiğimiz harçta ise yükleme esnasında yaklaşık 28 tona kadar dayanım gösterdi. Dayanım gösterdikten sonra da rastgele büyük çatlaklar yerine ince kılcal çatlaklar oluştu. Bilhassa savunma endüstrisinde hudut sınırındaki güvenlik duvarlarında bu harçların kullanılmasıyla birlikte yapı elemanı rastgele bir formda tamir edilemeyecek. Bizim yaptığımız harçla kılcal çatlaklar süratli bir formda tamir edilerek hudut sınırlarındaki güvenlik sağlanacak. Yaptığımız çimentosuz harçlarda atık materyal dediğimiz demir çelik fabrikalarında olan yüksek fırın cürufunu kullandık. Bu büsbütün atık kaynaklı bir materyaldir. Bunu çimento yerine alternatif olarak kullandık. Daha sonra bunları birleşim evresinde solisyonumuzu hazırlayarak ve harcın sünek bir yapı kazanması içinde liflerimizi kullandık. 3 farklı tipte sentetik lifler kullandık. Sentetik liflerimiz bilhassa iplik üretim evresinde ham unsur olarak kullanılmaktadır. Biz de bunu inşaat bölümünde bu halde harçlar ortasında esnek bir harç üretmeye çalıştık” tabirlerini kullandı.
“NORMAL HARCA NAZARAN 10 KAT DAHA DAYANIKLI”
Geliştirilen harcın olağan çimentolu numunelere oranla 10 kat daha fazla sağlam olduğunu kaydeden İnönü Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Kısmı Yüksek Lisans öğrencisi Merve Büyüktapu, “Atık gereçleri kullanarak 150’ye yakın numune elde ettik. Bu numunelerde gördük ki olağan çimentolu numunelerde 3 mega paskala kadar azamî basınç elde ederken. Yapmış olduğumuz atık materyallerden üretmiş olduğumuz numunelerde 30 mega paskala kadar yani 10 kat daha fazla dayanım elde ettik. Ayrıyeten fabrikalardaki atık lifleri kullanarak elde ettiğimizde bunlarla karıştırdığımızda 55 mega paskala kadar basınç elde ettiğimizi gördük. Bu da olağan çimentolu numunelere oranla yalnızca atık materyalleri kullanarak 10 kat daha fazla basınç dayanımı elde ettiğimizi gösteriyor” diye konuştu.
(Hasan Eryılmaz – Hatice Yetmen /İHA)
